۱۵ مطلب در خرداد ۱۳۹۳ ثبت شده است

جمع اعداد به روش شیخ بهایی


حوزه های علمیه در برهه ای که مدارس و دانشگاه ها به صورت امروزی وجود نداشتند، میراث دار علم و دانش بودند و علمایی ذوفنون و همه فن حریف از مطلق علوم اعم از طب و ریاضی و نجوم و هندسه و ادبیات عرب و فارسی و فقه و اصول و منطق و زبان خارجه و... را در خود پرورش می دادند. بزرگانی همچون خواجه نصیرالدین توسی، ملاصدرا، شیخ بهایی، غیاث الدین جمشید کاشانی، ابو علی سینا و... همه از طریق این مدارس رشد یافتند. اما متاسفانه اکنون این خاصیت حوزه های علمیه یعنی پرورش اشخاص مجتهد در مطلق علوم، از حوزه های علمیه رخت بربسته است و در عصر ما به جز در افراد بسیار قلیلی همچون حضرت علامه شعرانی و حضرت علامه حسن زاده آملی این ویژگی فراموش شده، یافت نمی شود.
 یکی از کتب مهم که در حوزه های علمیه در رشته ریاضی تدریس می شده است کناب "خلاصه الحساب" نوشته جناب شیخ بهایی است. این کتاب سال ها متن مقدماتی ریاضی حوزه علمیه بود.


یکی از روشهای ابتکاری جناب شیخ در این کتاب جمع کردن اعداد بر خلاف روش متعارف امروزی است. در این روش، در جمع چند عدد چند رقمی که زیر هم نوشته شده به جای آنکه اعداد از سمت راست جمع زده شوند از سمت چپ جمع بسته می شوند، در این روش لازم نیست که به عدد دهگان یا صدگان یا... قرض داد و فقط جمع اعداد از سمت چپ زیر هم نوشته می شود و در نتیجه برای یادگیری کودکان بسیار راحت است. مثلاً:

۹ ۴ ۵ ۶

۲ ۴ ۵ ۷

۹ ۵ ۶ ۳

۶ ۱‌

۶ ۱   ‌

۳ ۱      ‌

۰ ۲         ‌

---------------

۰ ۵ ۷ ۷ ۱


برای آشنایی بیشتر با کتاب خلاصه الحساب به لینک زیر بروید:
۹ نظر ۹۳/۰۳/۰۸
۵۸۵۸ بازديد
روزانه 86400 دلار به حسابتان واریز می شود

روزانه 86400 دلار به حسابتان واریز می شود

فرض کنید بانکی دارید که در آن هر روز صبح 86400 دلار به حساب شما واریز می شود و تا آخر شب فرصت دارید تا همه پولها را خرج کنید چون آخر وقت حساب خود به خود خالی می شود! دراین وقت شما چه خواهید کرد؟! البته که سعی میکنید تا آخرین دلار آن را خرج کنید! ...

هر کدام از ما یک چنین بانکی داریم، بانک زمان. هرروز صبح در بانک زمان شما 86400 ثانیه اعتبار ریخته می شود و آخر شب این اعتبار به پایان می رسد. هیچ برگشتی نیست و هیچ مقداری از این زمان به فردا اضافه نمی شود. اینک تصمیم با شماست!


هر چیزی در عالم عوض و جایگزین دارد، اما عمر و وقت انسان دیگر بر نمی گردد و جایگزینی ندارد. جناب شیخ بهایی ابیات زیبایی را در این باره سروده است:

گر نبود خنگ 1 مطلا لگام               زد بتوان بر قدم خویش گام

ور نبود مشربه از زر ناب                با دو کف دست، توان خورد آب

ور نبود بر سر خوان، آن و این                هم بتوان ساخت به نان جوین

ور نبود جامهٔ اطلس تو را               دلق کهن، ساتر تن بس تو را

شانهٔ عاج ار نبود بهر ریش                شانه توان کرد به انگشت خویش

جمله که بینی، همه دارد عوض              در عوضش، گشته میسر غرض

آنچه ندارد عوض، ای هوشیار               عمر عزیز است، غنیمت شمار

متاسفانه اکثری ما قدر این سرمایه ی عظیم را نمی دانیم و وقتمان را صرف اباطیل و لغویات می کنیم و از آن برای  فهم اسرار عالم و نیل به معارف الهی بهره نمی گیریم، در حالی که پس از پایان فرصت محدودمان در این دنیا، راه بسته می شود...

۲۱ نظر ۹۳/۰۳/۰۶
۳۸۱۳ بازديد

تصاویر زیبا: اگر سیارات جای ماه را بگیرند...

فرض کنید سیارات منظومه شمسی جای ماه را در آسمان بگیرند، آن وقت چه منظره ای را از زمین مشاهده می کنیم؟!

یک عکاس نجومی تصاویری را ارائه کرده است با این موضوع که اگر سیارات منظومه شمسی را جایگزین ماه کنیم، آسمان چگونه به نظر خواهد رسید؟ در این طراحی‌های علمی زیبا، هر یک از سیارات در فاصله‌ای از زمین قرار دارند که ماه واقع شده است. در یکی از این تصاویر سیاره عظیم مشتری که 11 برابر زمین است، بر آسمان سایه انداخته در حالی که مریخ تقریبا دو برابر اندازه ماه به نظر می‌رسد. پیشنهاد می کنم این تصاویر جالب را مشاهده کنید:

 منظره ای از ماه به عنوان تصویر اصلی:

اگر سیاره عطارد به جای ماه قرار بگیرد:

۸ نظر ۹۳/۰۳/۰۵
۲۱۷۴ بازديد

فهمیدن حرف هنر است نه رد کردن آن

هنر در فهم حرف بخردان است   نه تعجیل سخن در رد آن است

 بخرد خردمند را گویند. جناب حاجى سبزوارى در اول اسرار الحکم فرمود:

( اى معاشر طالبان علوم حقیقیه و معارف یقینیه و استکشاف اسرار و استبصار نتائج افکار، بدانید که ضنّت نورزیدیم و درج کردیم در این کتاب از لباب علم توحید و صفوه علم اسماء و صفات آنچه را که نوشتنى است بقدر الطاقة البشریة ، باید قدر بدانید و تا مشکلى مى رسد تبادر برد و انکار نکنید که مطالب عالیه را فهمیدن هنر است نه رد و انکار، باید به نفس گفت کما قیل:

اقول لها اذا جثئت و جاشت   مکانک تحمدى او تستریحى 

مثنوى : 

نکته ها چون تیغ فولادیست تیز   گر ندارى تو سپر واپس گریز  

انتهى.)

این بیت از وصیت اشارت است به بیان مذکور جناب حاجى سبزوارى رحمة الله در اسرار الحکم. فتدبر.

۳ نظر ۹۳/۰۳/۰۴
۹۷۵ بازديد

تصاویری عجیب و زیبا از گردش ستارگان

چه خبرهاست خدایا که ندارم خبری...

در این پست، 10 تصویر عجیب را از ستارگان نظاره خواهید کرد و میتوانید رد حرکت داورانی ستارگان را ببینید که همگی به دور ستاره قطبی (نزدیک به قطب شمال سماوی) در گردشند:

۲ نظر ۹۳/۰۳/۰۱
۲۹۹۶ بازديد