دانلود تفسیر مجمع البیان

"مجمع البیان فی تفسیر القرآن" تفسیر ماندگار جناب امین الاسلام ابو علی فضل بن الحسن الطبرسی است. این تفسیر شریف، شامل ویژگیهای منحصر به فردی است که آن را از سایر تفاسیر قرآن متمایز ساخته است. این تفسیر به نوعی برگرفته از تفسیر تبیان شیخ طوسی است.

در مجمع البیان به مباحثی مانند قرائت، اعراب، لغات، بیان مشکلات، ذکر موارد معانی و بیان، شان نزول آیات، روایات وارده، شرح و تبیین قصص و حکایات، ذکر ارتباط آیات و... پرداخته شده است، لذا این تفسیر ارزش بسیار بالایی داشته و سابقا جزو کتب درسی حوزه علمیه بوده است و علمای زیادی بر آن حاشیه و تعلیقه زده اند.

لذا بر آن شدیم که این کتاب را در اختیار شما قرار دهیم، این نسخه توسط دار المرتضی بیروت در 10 جلد و به زبان اصلی (عربی) چاپ شده است و دارای چاپی منقح و بسیار نفیس است.

دانلود  کتاب مجمع البیان فی تفسیر القرآن:

چرا انسان نیاز به دین دارد؟

تشریف مى ‏برید به مغازه‏ اى، یک چرخ خیاطى مى‏ خرید، بعد مى ‏بینید که صاحب مغازه یک دفترچه به شما مى ‏دهد که آداب نگاهدارى این چرخ در آن نوشته است. این دفتر به خریدار هشدار مى ‏دهد که این چرخ خیاطى است نه سرّاجى، پوست را به دهانش نگذار، بست و گشودش بدین‏ گونه است، نخ و پارچه ‏اش باید چنین و چنان باشد، این دفترچه دین این چرخ است، دستوراتش باید در متن چرخ پیاده شود تا چرخ سالم بماند و خراب نشود؛ همچنین آن دست مبارک و تبارک الله احسن الخالقین که این صنع شگفت انسان را آفرید کتابى براى نگهدارى این صنعت به نام قرآن در کنارش گذاشت، دستورات این کتاب باید در متن افعال و احوال انسان و اجتماع او پیاده شود تا حیات انسانى به دست آورد و صاحب مدینه فاضله گردد.

11 تریلیون وجه اعرابی برای 5 آیه قرآن + فیلم

قرآن کریم سفره ای است که همانند نازل کننده اش، بی حد و حصر و بی نهایت است. در کتاب تفسیر بیان السعاده مرحوم جنابذی (گنابادی) برای 5 آیه اول سوره بقره، بیش از 11 تریلیون وجه اعرابی صحیح ذکر شده است که هر کدام از این وجوه معنایی خاص دارد و در نتیجه فقط 11 تریلیون معنا، آن هم از نظر ادبی برای این 5 آیه پیش می آید!

فرمایشات حضرت علامه حسن زاده آملی در این باره را در قالب فیلم زیر ببینید که خلاصه متن این فرمایشات دلنشین را قرار دادیم، سپس میتوانید این وجوه را که از این تفسیر مبارک ذکر کرده ایم، مطالعه و بررسی کنید:

مشاهده فیلم بیانات علامه حسن زاده آملی درباره وجوه اعرابی 5 آیه اول سوره بقره و بی نهایت بودن قرآن کریم

متن خلاصه بیانات حضرت علامه حسن زاده آملی:

"تفسیر بیان السعاده را ببینید. بنده آن چاپ اول تفسیر بیان السعاده که به دستم آمده...، دیدم سوره بقره را که شروع کرد، 5 آیه اول سوره بقره، وجوه قرائتی که هر وجهش یک معنای خاص می دهد، وجوه ضعافش را بگذارید کنار، آنهایی که صحیح است و قوی است و جای انگشت اعتراض کسی نیست، هر وجهش یک معنای خاص می دهد، وجوه قرائات این 5 آیه اول به این عدد است : (11 تریلیون و 484 بیلیون و 205 میلیون و 770 هزار و 240 وجه) قرائت شده و هر وجهش یک معنای خاص، ای قربان قرآن، ما کنار همچنین سفره ای هستیم... بعد دیدم، حدیث،حدیث: جناب امیرالمومنین به پسرش محمد بن حنفیه فرمود: پسر من، مبادا روز و شب بر تو بگذرد، در محضر قرآن نباشی، و لو پنجاه آیه، و بدان که عدد درجات بهشت به عدد آیات قرآن است و در روز قیامت (تا چه پایه بهشتی هستی؟ تا چه پایه؟ ملاک را، کارنامه از اینجا را با خود می بری) به تو میگویند "اقرأ و ارق" بخوان و بالا برو. هر اندازه خواندی، هر اندازه اهل قرآنی، هر اندازه که این حقایق در شما پیاده شد، به همان اندازه اهل درجات بهشتی."

متن کتاب بیان السعاده در بیان این وجوه اعرابی:

منبع: تفسیر بیان السعادة فى مقامات العبادة، جلد1، صفحه 39، مرحوم گنابادی

فی الوجوه المحتملة فی اعراب فواتح السور و عدم اعرابها:
و قد ذکر أکثر هذه الوجوه فی الاخبار صریحا و ما لم یذکر صریحا یستفاد منها تلویحا و سائر ما قیل فیها ضعیف جدّا و ما یترتّب علیها من جهة خواصّها و مزاجها و اعدادها فخارج عن أسلوب العربیّة، فان کان حروف الاسم الأعظم فامّا ان یکون له محلّ من الاعراب اولا، فان کان ذا محلّ من الاعراب فامّا ان یکون مبتدء محذوف الخبر أو خبرا محذوف المبتدأ أو مفعولا لمحذوف مثل اذک أو ادع أو الّف ممّا یناسب المقام أو هو مقسم به منصوب بفعل القسم أو مبتدأ لما بعده أو خبر لما بعده أو منادى بتقدیر حرف النّداء فهذه ثمانیة أوجه تجری بأعیانها أو بأمثالها فی جمیع الوجوه المحتملة فی‏ «الم» الّتى هی اثنا عشر و یحصل من ضرب الثمانیّة فی الاثنى عشر ستّة و تسعون وجها و یجرى فی کلّ وجوه عدیدة من الاعراب بحسب ترکیبه مع ما بعده و نذکر وجوه الاعراب فی واحد من الستّة و التّسعین لتکون میزانا للباقی فنقول إذا کان الم مأخوذا من حروف الاسم الأعظم و کان مبتدء محذوف الخبر تقدیره آلم حروف الاسم الأعظم مثلا فذلک بدل منه أو عطف بیان و الکتاب صفة لذلک أو بدل منه و لا ریب على قراءة الفتح و الرّفع «لا» فیه لنفى الجنس أو عاملة عمل لیس أو ملغاة عن العمل فتلک اثنى عشر و الجملة حال أو مستأنفة فتلک اربعة و عشرون و خبر «لا» محذوف لشیوع حذف خبر لا حتّى قیل انّه لا خبر لها و فیه صفة لریب أو حال عنه لوقوعه فی سیاق النفی أو حال عن آلم فتلک اثنان و سبعون و هدى حال من الرّیب أو من آلم أو صفة لریب أو خبر مبتدء محذوف أو مفعول فعل محذوف بالوجوه الثّلثة فی حمل المصدر على الذّات أو تمییز فتلک ستّة عشر وجها مضروبة فی الاثنین و السّبعین فیحصل الف و مأة و اثنان و خمسون 1152 و «لِلْمُتَّقِینَ» صفة لهدى أو لریب أو حال عن الم أو عن ریب أو خبر مبتدء محذوف أو ظرف لغو متعلّق بهدى أو بفیه فتلک سبعة مضروبة فی سابقتها تحصل ثمانیة آلاف و اربعة و ستّون 8064، أو على الوجوه الاربعة و العشرین الحاصلة عند ترکیب لا ریب، لفظ فیه خبر مقدّم و هدى مبتدء مؤخّر و الجملة صفة لریب أو حال منه أو حال من الم أو مستأنفة فتلک ستّة و تسعون و «لِلْمُتَّقِینَ» على الوجوه الثمانیة بإضافة وجه کونه خبرا بعد خبر الى الوجوه السبعة السّابقة فتلک بعد الضّرب سبعمائة و ثمانیة و ستّون تجمع مع الوجوه السّابقة تحصل ثمانیة آلاف و ثمانمائة و اثنان و ثلثون 8832، أو على الوجوه الاربعة و العشرین.

مباهله علامه حسن زاده آملی درباره عدم تحریف قرآن

حضرت علامه حسن زاده آملی:

در قرآن کریم به هیچ وجه و هیچ نحو تحریفى نشده است، این قرآن بین دفتین که اول آن فاتحه و آخر آن ناس است همانى است که بر خاتم (ص) انزالا و تنزیلا وحى شده است و ترتیب سور و آیات همه بفرمان حق سبحانه است و اگر کسى خلاف این حکم را مدعى است علاوه اینکه رساله‌اى در رد آن نوشته‌ام (1) و براهین قاطعه آوردم، با چنان کس به مباهله حاضرم. (2)

لغات غیر عربی قرآن کریم

در قرآن کریم غیر از الفاظ و لغات عربی، الفاظ غیر عربی زیادی هم وجود دارد که تعدادی از این الفاظ، فارسی هستند. جناب سیوطی در کتاب شریف "الاتقان فی علوم القرآن" بیش از 100 لغت عجمی وارده در قرآن را ذکر می کند. 

به این الفاظ اصطلاحا "معرّب" می گویند که ابتداءً غیر عربی بودند و احیانا با تغییری به عربی وارد شدند، مثل لفظ "تنّور" در آیه 40 سوره هود که در اصل "تنور" و فارسی بوده است و معرّب شده است و یا لفظ "کنز" که معرّب "گنج" است. 

سیوطی درباره کلمات معرّب کلامی را نقل می کند:

 "انّ هذه الاحرف اصولها اعجمیه کما قال الفقهاء لکنّها وقعت للعرب، فعرّبتها بالسنتها و حولتها عن الفاظ العجم الی الفاظها، فصارت عربیه، ثم نزل القرآن و قد اختلطت هذه الحروف بکلام العرب، فمن قال انّها عربیه فهو صادق و من قال اعجمیه فصادق."

ترجمه عبارت این چنین است: "در اصل، این کلمات غیر عربی هستند، همانطور که فقها گفته اند، اما برای اعراب واقع شده اند، پس اعراب این الفاظ را به زبان خود معرّب نمودند و از الفاظ غیر عربی به عربی تغییر دادند، در نتیجه این الفاظ عربی گشتند، سپس قرآن نازل شد و این کلمات با کلام عرب مخلوط شد، پس هر کس بگوید این کلمات عربی هستند، راست گفته است و هر کس بگوید این کلمات غیر عربی هستند نیز راست گفته است."

سیوطی پس از ذکر این الفاظ میگوید: "فهذا ما وقفت علیه من الالفاظ المعرّبه فی القرآن بعد الفحص الشدید سنین، و لم تجتمع قبل فی کتاب قبل هذا".

ترجمه این عبارت این است: "اینها الفاظی هستند که در قرآن بعد از سالها جستجوی شدید یافتم، که در کتابی قبل از این کتاب جمع نشده بود".

ما این الفاظ را از عبارت کتاب "الاتقان" سیوطی به ترتیب حروف الفبا نقل میکنیم. در صورت نیاز، عبارت ترجمه خواهد شد، گرچه اصل مطلب نیاز به ترجمه ندارد:

آیا ترتیب آیات در قرآن به همان ترتیب نزول قرآن است؟

سوالی که ممکن است در بحث نزول قرآن کریم به ذهن ما برسد این است که در خیلی از مواقع، ممکن است روزی آیه ای بر پیامبر نازل شده باشد و آیه ای نیز چند سال بعد بر ایشان فرو آمده باشد، اما این دو آیه در مصحف پشت سر هم قرار گرفته باشند. پس آیا ترتیب فرآنی که در مصحف است با قرآنی که بر پیامبر نازل شده است منطبق نیست؟

جواب از این پرسش مهم این است