اثر صفات ذمیمه بر زیبایی خط انسان

صفات و اخلاق ذمیمه در جان انسان اثر دارند و افعالش هم که از نفس و جان او تراوش میکنند، از آن رنگ میگیرند. خط انسان هم یکی از این افعال است. 

حضرت علامه حسن زاده آملی در این باره آورده اند:

"میر عماد حسنى در آداب المشق مى گوید: اگر انسانى جان او ناپاک و آلوده باشد و اندیشه هاى باطل و ناروا داشته باشد، خط و مشق او صحیح و موزون نخواهد شد و خوش و ممتاز نخواهد گردید."(1)

و در جای دیگر فرمودند:

"میر عماد حسنى در فصل اول رساله اش به نام آداب المشق در بیان صفات کاتب فرمود: بدان که کاتب باید از صفات ذمیمه احتراز نماید زیرا که صفات ذمیمه در نفس علامت بى اعتدالى است، و حاشا که از نفس بى اعتدال، کارى آید که در او اعتدال باشد،

مصراع: از کوزه همان برون تراود که در اوست،

پس کاتب باید که از صفات ذمیمه بکلى منحرف گردد، و کسب صفات حمیده کند تا آثار انوار این صفات مبارک، از چهره شاهد خطش سر زند، و مرغوب طبع ارباب هوش افتد."(2)

حکایتی شیرین از خوشنویسی

حضرت علامه حسن زاده آملی در رساله شریف خوشنویسی آورده اند:
استادم مرحوم علامه محمد حسین فاضل تونی -رضوان الله تعالی علیه- از تنگدستی و پریشان روزگاری میرعماد حسنی در آغاز کار، حکایت فرمود که وی به شوق و ذوق فطری و نعمت عشق خدادادی در خطه ی تعلم خط، سیر می کرد. وقتی دو تا نون نوشت و مادرش را داور گرفت که این نون خوش تر است یا آن؟ مادر برآشفت و گفت:

 ((نه این نون، نان می شود و نه آن!))

ولی دیری نگذشت که به برکت ن والقلم، و مفتاح خط و ما یسطرون، ابواب رزق به رویش گشوده شده و بلغ ما بلغ، آری:

  چوحسن خط اندر سر انگشت تست
 کلید رزق اندر مشت توست

منبع: حضرت علامه حسن زاده آملی- رساله ای در خوشنویسی